Bk XXI:359-403 紙莎草作的繩纜

 第二十一卷結束，是大家熟知的一幕：真正的主人Odysseus一出手，弓拉開了，而且，過真一箭穿過12個鐵斧的心。每每大家看影片到這幕，都嘖嘖稱奇，真是太神奇了。只是，總覺得《奧德賽》最後幾卷真是拖拖拉拉，速度太慢，讀到這兒，很多趣味都跑掉了。

我並不特別欣賞Odysseus在這兒的表現，反倒是兩個僕人的幫忙，更吸引人。第一個是豬倌出來拿彎弓，還被眾聲喧嘩嚇一跳，馬上把彎弓放在地上。此刻，Telemachus大聲威脅他，他才又拿起。這一幕，顯出豬倌在這家裏的為難處境，還有Telemachus對待僕人的態度欠佳。

第二個出場僕人是 Philoetius，他按照Odysseus的吩咐，把所有可以逃亡的大門都關起來，更重要的是，他還用綁船的繩纜繫緊門。這種繩纜應該是靠海維生的人家常見的設備，這裡特別強調這繩纜適用紙莎草編成的。

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0135%3Abook%3D21%3Acard%3D354

σιγῇ δ᾽ ἐξ οἴκοιο Φιλοίτιος ἆλτο θύραζε,

κλήϊσεν δ᾽ ἄρ᾽ ἔπειτα θύρας εὐερκέος αὐλῆς.

κεῖτο δ᾽ ὑπ᾽ αἰθούσῃ ὅπλον νεὸς ἀμφιελίσσης

βύβλινον, ᾧ ῥ᾽ ἐπέδησε θύρας, ἐς δ᾽ ἤϊεν αὐτός:

ἕζετ᾽ ἔπειτ᾽ ἐπὶ δίφρον ἰών, ἔνθεν περ ἀνέστη,

εἰσορόων Ὀδυσῆα. ὁ δ᾽ ἤδη τόξον ἐνώμα

πάντη ἀναστρωφῶν, πειρώμενος ἔνθα καὶ ἔνθα,

μὴ κέρα ἶπες ἔδοιεν ἀποιχομένοιο ἄνακτος.

(Odyssey 21. 388-95)

http://records.viu.ca/~johnstoi/homer/odyssey21.htm

And Philoetius, without a word, slipped outside

and locked the courtyard gates inside the sturdy walls.

A cable from a curved ship was lying there,  

under the portico, made of papyrus fibres.

With that he lashed the gates, then went inside,

sat down again on the seat where he’d got up,

and observed Odysseus, who already had the bow.

He was turning it this way and that, testing it

in different ways to see if, while its lord was gone,  

worms had nibbled on the horns.

βύβλινος: made of βύβλος

βύβλος the Egyptian papyrus, Cyperus Papyrus

Kingdom:        Plantae (unranked):     Angiosperms (unranked):     Monocots (unranked):     Commelinids Order:     Poales Family:   Cyperaceae Genus:     Cyperus Species:  C. papyrus

Bk XXI:311-358 一個教育失敗的例子

當老乞丐提出參賽，到底誰可以決定他的資格？我讀這一段的整體感受：Penelope和Telemachus對話，最後由兒子奪到發言權，或許Telemachus是為了讓母親避開等一下的殺戮場面，但是他的談吐顯得他是一個非常不孝順，不尊敬母親的小孩；也許他急著表現自己是長大，但是處事為人都非常的不成熟。史詩沒有刻意美化Telemachus這腳色，而是客觀如實呈現一個心理狀態不穩，欠缺安全感的大男孩的表達方式。

   310-319行，先是Penelope發言，我喜歡她為人的態度，她認為來者是客，不可以輕視任何人。而且，之前比賽規矩明定，誰能拉弓一箭穿十二鑿斧，誰就能娶她；並沒有考慮出身等其他條件。Penelope有原則，處事公開公正。

   320-329行，Eurymachus尖酸刻薄，說希臘人可無法接受，他們輸給一個乞丐，Penelope嫁給一個沒身分地位，沒錢的人。

330-342行，Penelope再次說明一開始訂的比賽規則，而且指責這些人長期肆無忌憚在Odysseus家中胡鬧，早已名譽掃地。

343-353行，Telemachus強烈言論，奪回主導權:

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0135%3Abook%3D21%3Acard%3D311

τὴν δ᾽ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα:

‘μῆτερ ἐμή, τόξον μὲν Ἀχαιῶν οὔ τις ἐμεῖο

κρείσσων, ᾧ κ᾽ ἐθέλω, δόμεναί τε καὶ ἀρνήσασθαι,

οὔθ᾽ ὅσσοι κραναὴν Ἰθάκην κάτα κοιρανέουσιν,

οὔθ᾽ ὅσσοι νήσοισι πρὸς Ἤλιδος ἱπποβότοιο:

τῶν οὔ τίς μ᾽ ἀέκοντα βιήσεται, αἴ κ᾽ ἐθέλωμι

καὶ καθάπαξ ξείνῳ δόμεναι τάδε τόξα φέρεσθαι.

ἀλλ᾽ εἰς οἶκον ἰοῦσα τὰ σ᾽ αὐτῆς ἔργα κόμιζε,

ἱστόν τ᾽ ἠλακάτην τε, καὶ ἀμφιπόλοισι κέλευε

ἔργον ἐποίχεσθαι: τόξον δ᾽ ἄνδρεσσι μελήσει

πᾶσι, μάλιστα δ᾽ ἐμοί: τοῦ γὰρ κράτος ἔστ᾽ ἐνὶ οἴκῳ.

(Odyssey 21. 343- 353)

http://records.viu.ca/~johnstoi/homer/odyssey21.htm

  Then Eurymachus,  son of Polybus, answered her:

“Wise Penelope, daughter of Icarius, we do not think

this man will take you home. That would be wrong.

But we would be ashamed by public gossip

from both men and women if later on

some low-born Achaean said something like

‘Those men wooing the wife of that fine man    

are far worse than him—they can’t even string

his polished bow, and yet another man,

a beggar who came here on his travels,

did so with ease and then shot through the iron.’

That’s what men will say, and it would be

a slur on us.”

當Telemachus說出「這個家的權力屬於我」，只能說，古希臘的父系社會已然在他的思維中成形；也表示他已經走入角力的社會，他所缺少的是用平等的美學去觀看世界，以平衡的倫理學反思人與人的關係。